Η υπνοβασία είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο για τα παιδιά, το οποίο εμφανίζεται συνήθως περιστασιακά και αποτελεί μια συμπεριφορά που τις περισσότερες φορές την ξεπερνούν τα παιδιά στην εφηβεία, χωρίς κάποιου είδους παρέμβαση. Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν κάποια απλά βήματα που μπορούν να κρατήσουν τα παιδιά που υπνοβατούν ασφαλή.

Κατά την υπνοβασία το παιδί μπορεί να παρουσιάσει συμπεριφορές εντελώς ακίνδυνες π.χ. απλώς να κάθεται ή δυνητικά επικίνδυνες π.χ. να περιφέρεται ακόμη κι έξω από το σπίτι. Σε οποιαδήποτε περίπτωση ένα είναι το σίγουρο: το παιδί δεν θα θυμάται τίποτα απολύτως όταν ξυπνήσει. Καθώς κοιμόμαστε ο εγκέφαλος μας περνά μέσα από πέντε στάδια του ύπνου. Όλα μαζί αυτά τα στάδια αποτελούν έναν κύκλο. Ένας πλήρης κύκλος ύπνου διαρκεί 90 με 100 λεπτά. Έτσι ένα άτομο βιώνει 4 ή 5 κύκλους κατά τη διάρκεια ενός μέσου βραδινού ύπνου. Η υπνοβασία παρουσιάζεται κατά το 3ο και 4ο στάδιο, στάδια στα οποία είναι πιο δύσκολο να ξυπνήσει κάποιος και όταν ξυπνήσει μπορεί να αισθάνεται αποπροσανατολισμένος για λίγα λεπτά. Τα παιδιά έχουν την τάση να υπνοβατούν από λίγα δευτερόλεπτα έως 30 λεπτά, 1 ή 2 ώρες αφού κοιμηθούν.

Πέρα από το να σηκωθεί το παιδί από το κρεβάτι του και να αρχίσει να περπατάει, ένα παιδί μπορεί να παρουσιάσει και άλλα συμπτώματα:

  • να μιλάει,
  • να μη μπορεί να ξυπνήσει,
  • να φαίνεται ζαλισμένο,
  • να μην ανταποκρίνεται όταν του μιλάνε άλλοι.

Επίσης ενώ τα μάτια του είναι ανοιχτά, δεν βλέπει όπως όταν είναι ξύπνιο και συχνά πιστεύει ότι βρίσκεται σε διαφορετικό δωμάτιο από αυτό στο οποίο βρίσκεται στην πραγματικότητα.

Αν και η υπνοβασία δεν θεωρείται επικίνδυνη για την υγεία του παιδιού, οι γονείς μπορούν να λάβουν κάποια προστατευτικά μέτρα προκειμένου να μην τραυματιστεί ή βγει από το σπίτι.

  • Οι γονείς δεν πρέπει να προσπαθήσουν να ξυπνήσουν το παιδί γιατί αυτό μπορεί να το τρομάξει, αλλά μπορούν να το οδηγήσουν με απαλούς χειρισμούς πίσω στο κρεβάτι.
  • Οι πόρτες και τα παράθυρα πρέπει να παραμένουν κλειδωμένα καθόλη τη διάρκεια της νύχτας σε περίπτωση που το παιδί σηκωθεί και αρχίσει να περιπλανιέται.
  • Το παιδί καλό θα είναι να μην κοιμάται σε κουκέτα, ενώ αιχμηρά αντικείμενα πρέπει να αποσυρθούν από το δωμάτιο.

Για τα παιδιά που υπνοβατούν συχνά και τίθενται συχνά σε κίνδυνο, οι γονείς με τη βοήθεια του γιατρού μπορούν να εφαρμόσουν προγραμματισμένη αφύπνιση. Με αυτόν τον τρόπο ο ύπνος διακόπτεται συχνά κι αυτό βοηθά το παιδί να το ξεπεράσει. Τέλος το σταθερό πρόγραμμα στον ύπνο από νωρίς, η χαλάρωση με μουσική και η αποφυγή της κατανάλωσης πολλών υγρών πριν τον ύπνο μπορούν να συμβάλουν στη μείωση τέτοιων επεισοδίων κατά τη διάρκεια της νύχτας.