Λαρυγγεκτομή είναι η χειρουργική αφαίρεση τμήματος ή ολόκληρου του λάρυγγα (με τις φωνητικές χορδές). Οι περισσότερες λαρυγγεκτομές γίνονται σε άτομα που έχουν καρκίνο του λάρυγγα. Όταν ο λάρυγγας αφαιρείται, δεν υφίσταται πλέον η σύνδεση μεταξύ του στόματος και των πνευμόνων. Κατά συνέπεια, τα άτομα που υποβάλλονται σε λαρυγγεκτομή αναπνέουν, βήχουν και φταρνίζονται μέσω ενός ανοίγματος στον λαιμό τους που δημιουργείται κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης. Σε γενικές γραμμές, το άτομο συνεχίζει να καταπίνει τροφή και υγρά από το στόμα, όπως έκανε πριν από την επέμβαση.

Επιπτώσεις στη Φωνή
Όταν πραγματοποιείται μια λαρυγγεκτομή, η μεγαλύτερη απώλεια συχνά είναι η απώλεια της φωνής. Σε κανονική ομιλία, η φωνή είναι ο ήχος που παράγεται από τον λάρυγγα. Ο ήχος ταξιδεύει μέχρι το στόμα, όπου σχηματίζονται οι ήχοι που απαιτούνται για την ομιλία. Όταν ένα άτομο υποβάλλεται σε λαρυγγεκτομή, η πηγή της φωνής χάνεται. Ωστόσο, η ικανότητα για συντονισμό των χειλέων, της γλώσσας και του ουρανίσκου (για την ομιλία) δεν επηρεάζεται από τη χειρουργική επέμβαση.

Ο ρόλος του Λογοθεραπευτή
Ο κύριος ρόλος του λογοθεραπευτή στην συνεργασία του με άτομα που έχουν υποβληθεί σε λαρυγγεκτομή, είναι να τα βοηθήσει να μιλήσουν και πάλι χρησιμοποιώντας μια εναλλακτική πηγή ήχου.
Υπάρχουν τρεις κύριες μέθοδοι με τις οποίες γίνεται αυτό:

  1. Οισοφαγική ομιλία: το άτομο μαθαίνει να συγκεντρώνει αέρα στον οισοφάγο και στη συνέχεια να τον βγάζει και πάλι με ελεγχόμενο τρόπο, προκαλώντας δονήσεις στους μύες του ανώτερου τμήματος του οισοφάγου, ώστε να παραχθεί ήχος ομιλίας.
  2. Τραχειοοισοφαγική πρόθεση: μια βαλβίδα παρεμβάλλεται μεταξύ οπών στην τραχεία και του οισοφάγου, επιτρέποντας στον αέρα να περνά από τους πνεύμονες στον οισοφάγο. Η βαλβίδα είναι μονής κατεύθυνσης, ώστε να μην επιτρέπεται στην τροφή να περνά από τον οισοφάγο προς τους πνεύμονες. Όταν ο ασθενής εκπνέει και καλύπτει το στόμιο με ένα δάχτυλο ή βαλβίδα, ο αέρας ωθείται μέσα από τους μύες στην κορυφή του οισοφάγου, η οποία, στη συνέχεια δονείται, αποτελώντας μια ηχητική πηγή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ομιλία.
  3. Ηλεκτρολάρυγγας ή ηλεκτρόφωνο: ένα μικρό όργανο που παράγει δονήσεις όταν πατήσετε ένα κουμπί. Εάν αυτό το μέσο συγκρατείται σταθερά έναντι του λαιμού ή μέσω ενός σωλήνα στο στόμα, οι δονήσεις μπορούν να μεταδοθούν μέσα στο φάρυγγα και να γίνει η διαμόρφωσή τους σε ομιλία. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα μετεγχειρητικά, είναι εύκολη η εκμάθηση λειτουργίας του, αλλά παράγει αφύσικο, μεταλλικής χροιάς ήχο και ομιλία


Πως μποροείτε να βοήθετε ένα λαρυγγεκτομηθέντα

  • Υπάρχει ένα πλήθος πραγμάτων που μπορείτε να κάνετε και να μην κάνετε κατά την επικοινωνία με ένα άτομο που έχει υποστεί λαρυγγεκτομή. Αυτά περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
  • να κατανοήσετε την ανάγκη του ατόμου να εκφράσει τα συναισθήματά του
  • να είστε υπομονετικοί και να περιμένετε το πρόσωπο για να μιλήσει
  • να επιτρέψτε στο άτομο να μιλήσει για τον εαυτό του
  • να ενθαρρύνετε το πρόσωπο να εξασκηθεί σε οποιεσδήποτε ασκήσεις ομιλίας για σύντομες αλλά συχνές περιόδους
  • να ενθαρρύνετε το άτομο να μιλάει αργά
  • να βοηθήστε το άτομο να κρατάει σε επαφή τους φίλους
  • να ενημερωθείτε για το στόμιο του λάρυγγα
  • μην υπερπροστατεύετε το πρόσωπο
  • μην προλαμβάνετε τις ανάγκες του ατόμου
  • μη μιλάτε για το πρόσωπο
  • μην πιέζετε το άτομο να εξασκηθεί
  • μην το ενθαρρύνετε να ψιθυρίζει
  • προσπαθήστε να μην εκθέτετε το άτομο σε σκόνη, καπνό, αναθυμιάσεις, ή ακραίες θερμοκρασίες