Για τα περισσότερα παιδιά τα κατοικίδια αποτελούν μέλη της οικογένειας τους και συχνά τους καλύτερους τους φίλους. Δυστυχώς η χαρά της συγκατοίκησης με ένα κατοικίδιο συχνά συνοδεύεται με την αναπόφευκτη απώλεια του κάποια στιγμή λόγω γήρατος, ασθένειας ή ατυχήματος. Ενώ οι γονείς είναι αδύνατον να προφυλάξουν τα παιδιά τους από την απώλεια, μπορούν να τα βοηθήσουν να την διαχειριστούν. Και επειδή ο θάνατος ενός κατοικίδιου μπορεί να είναι η πρώτη απώλεια στη ζωή του παιδιού, η διαδικασία του θρήνου μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να μάθουν να διαχειρίζονται και άλλες απώλειες στη μετέπειτα ζωή τους.

Μια από τις πιο δύσκολες στιγμές αποτελεί η αναγγελία του θανάτου στα παιδιά. Οι γονείς θα πρέπει να φροντίσουν μια τέτοια συζήτηση να γίνει σε ένα ασφαλές μέρος για τα παιδιά στο οποίο η προσοχή τους δεν αποσπάται εύκολα. Ανάλογα με την ηλικία, το επίπεδο ωριμότητας και την εμπειρία της ζωής οι γονείς θα αποφασίσουν πόσες πληροφορίες θα μοιραστούν με το παιδί τους. Αν το κατοικίδιο πάσχει από μια παρατεταμένη ασθένεια, καλό θα είναι το παιδί να προετοιμαστεί πριν τον θάνατο του. Αν πρέπει να γίνει ευθανασία, τότε οι γονείς μπορούν να εξηγήσουν πως οι κτηνίατροι έχουν κάνει ό,τι καλύτερο μπορούν, το ζωάκι τους ποτέ δεν θα γίνει καλύτερα και αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να σταματήσει να πονάει, να πεθάνει ήρεμα χωρίς να αισθάνεται το ίδιο φόβο. Πολλά παιδιά θέλουν μια ευκαιρία για να πουν αντίο, ενω κάποια που είναι συναισθηματικά ώριμα μπορεί να επιθυμούν να είναι παρόντα κατά τη διαδικασία. Αν ο θάνατος είναι ξαφνικός μπορούν ήρεμα οι γονείς και με συντομία να εξηγήσουν τι έχει συμβεί. Οι ερωτήσεις των παιδιών θα τους καθοδηγήσουν σχετικά με το πόσες πληροφορίες θα τους παράσχουν.

Οι γονείς θα πρέπει να αποφύγουν να πουν ψέματα στα παιδιά τους σχετικά με το τι εχει συμβεί. Λέγοντας ότι το ζωάκι τους έφυγε μακριά ή πήγε ένα ταξίδι όχι μόνο δε θα ανακουφίσει τη θλίψη που νιώθει το παιδί, αλλά αν η αλήθεια αποκαλυφθεί, αυτό πιθανότατα θα προκαλέσει έντονο θυμό και εντάσεις στην οικογένεια. Σε ερωτήσεις που σχετίζονται με το τι γίνεται μετά τον θάνατο ο κάθε γονέας θα μεταδώσει στο παιδί του την δική του κατανόηση γύρω από τον θάνατο. Και δεδομένου ότι κανείς δεν γνωρίζει τι συμβαίνει πλήρως, μπορεί ένας γονιός να απαντήσει “Δεν ξέρω”, μια απάντηση που πολλές φορές κρίνεται και η πιο κατάλληλη.

Τα παιδιά αισθάνονται μια ποικιλία συναισθημάτων μετά τον θάνατο του κατοικίδιου τους. Εκτός από θλίψη μπορεί να βιώνουν μοναξιά, θυμό αν το κατοικίδιο ζώο θανατώθηκε, απογοήτευση για το ότι δεν θα μπορούσε να γίνει καλύτερα ή ακόμη κι ενοχές για τις στιγμές που δεν του στάθηκαν όσο θα έπρεπε. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους να κατανοήσουν ότι δεν πειράζει αν βιώνουν τα παραπάνω συναισθήματα και δεν θέλουν να μιλήσουν για αυτά, αλλά ότι θα είναι εκεί σε περίπτωση που αλλάξουν γνώμη και θελήσουν να τα μοιραστούν. Δεν χρειάζεται να προσπαθήσουν να κρύψουν αυτά που οι ίδιοι νιώθουν. Δείχνοντας κι εκφράζοντας πώς αισθάνονται για την απώλεια, δίνουν ένα καλό παράδειγμα για τα παιδιά τους.

Μετά το σοκ του θανάτου οι γονείς είναι αυτοί που μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να ξεπεράσουν την απώλεια και να προχωρήσουν στη ζωή τους. Τα τελετουργικά, όπως η ταφή του ζώου, βοηθάνε σε αυτήν τη διαδικασία. Πρέπει οι γονείς να έχουν κατα νου ότι ένα παιδί θρηνεί το κατοικίδιο του όπως έναν άλλον άνθρωπο. Έτσι λοιπόν ίσως θα χρειαστεί να μιλήσουν σε συγγενείς ή σε ανθρώπους που δεν είχαν ποτέ κατοικίδιο προκειμένου να κατανοήσουν τις αντιδράσεις του παιδιού.

Ίσως όμως το πιο σημαντικό είναι να φροντίσουν οι γονείς να μιλάνε συχνά για το κατοικίδιο που έχασαν και με αγάπη. Ενώ ο πόνος σιγά σιγά θα φύγει, οι χαρούμενες αναμνήσεις θα μείνουν για πάντα στη σκέψη όλων. Όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή μπορούν να συζητήσουν το ενδεχόμενο υιοθεσίας ενός άλλου κατοικιδίου, όχι ως αντικαταστάτη, αλλά ως έναν τρόπο να υποδεχτεί η οικογένεια έναν άλλον καινούριο φίλο.