Τα άτομα που αναλαμβάνουν την φροντίδα ασθενών που πάσχουν από την νόσο Alzheimerαντιμετωπίζουν καθημερινές προκλήσεις αφού όπως είναι γνωστό οι πάσχοντες αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα συμπεριφοράς όπως επιθετικότητα, παραισθήσεις, περιπλανήσεις και προβλήματα με τον ύπνο τους ή την διατροφή. Μερικά από τα προβλήματα μεγιστοποιούνται εξαιτίας του ανεπαρκούς περιβάλλοντος και της δυσκολίας των ίδιων των ασθενών να διαχειριστούν το άγχος τους. Αρχικά αυτό που θα πρέπει να θυμούνται οι φροντιστές είναι ότι το άτομο που πάσχει από Alzheimer βιώνει την δική του πραγματικότητα που για αυτόν/ αυτήν είναι εξίσου αληθινή με την δική μας. Οι φροντιστές δεν μπορούν να θεραπεύσουν τους ασθενείς, μπορούν όμως να αντιμετωπίσουν πιο αποτελεσματικά τις δυσκολίες που οι ίδιοι αντιμετωπίζουν βελτιώνοντας το περιβάλλον στο οποίο ζουν, αλλά και την μεταξύ τους επικοινωνία.

Η αντίδραση του ασθενή μπορεί πολλές φορές να προκαλείται είτε από το έντονο άγχος που αισθάνεται, είτε από την δυσκολία του να επικοινωνήσει. Από την πλευρά του ο φροντιστής θα πρέπει να έχει υπόψη ότι ο ασθενής απαντά κυρίως στα μη λεκτικά μηνύματα που του στέλνει ο φροντιστής, για αυτό και ο τόνος της φωνής, η στάση του σώματος και η έκφραση του προσώπου παίζουν σημαντικό ρόλο. Η βλεμματική επαφή, το χαμόγελο και το άγγιγμα είναι αρκετά για να εκφράσουν την διάθεση για βοήθεια από την πλευρά του φροντιστή.

Ένα από τα κύρια συμπτώματα τα οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν οι φροντιστές αποτελούν οι συχνές «αποδράσεις» και οι περιπλανήσεις των ασθενών έξω από το σπίτι. Οι ασθενείς έχουν την τάση να περιπλανιούνται μέσα στο σπίτι, συνήθεια που φαίνεται ακίνδυνη τις περισσότερες φορές εκτός και αν στο σπίτι υπάρχουν «επικίνδυνες» περιοχές όπως εσωτερικές σκάλες ή βεράντα. Δύο αιτίες που προκαλούν αυτήν τη συμπεριφορά είναι η ανησυχία και η ταραχή που μπορεί να αισθάνονται καθώς και ο αποπροσανατολισμός. Οι παρακάτω τρόποι βοηθούν τον ασθενή να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης αυτής της συμπεριφοράς:

  • Οι φροντιστές θα πρέπει να αφιερώνουν χρόνο στην καθημερινή σωματική άσκηση του ασθενή προκειμένου να μειώσει το αίσθημα της ανησυχίας.
  • Θα πρέπει να καθησυχάζουν τον ασθενή κάθε φορά που αντιλαμβάνονται ότι αποπροσανατολίζεται.
  • Εάν ο ασθενής εκδηλώνει αυτή τη συμπεριφορά μια συγκεκριμένη ώρα της ημέρας καλό θα είναι οι φροντιστές και η οικογένεια του να του αποσπούν την προσοχή.
  • Οι δυνατοί θόρυβοι ενοχλούν και αποπροσανατολίζουν τον ασθενή οπότε θα πρέπει να αποφεύγονται όσο είναι αυτό δυνατόν.
  • Σε περίπτωση που αυτή η συμπεριφορά παρουσιάζεται σε έντονο βαθμό στον ασθενή καλό θα είναι να απευθυνθούν στον γιατρό. Κάποιες φορές ο αποπροσανατολισμός μπορεί να είναι συνέπεια συγκεκριμένων φαρμάκων.

Ένα ήρεμο περιβάλλον βοηθάει στην διαχείρηση του άγχους του ασθενή, οι φροντιστές και η οικογένεια μπορούν να βοηθήσουν τον ασθενή με τους παρακάτω τρόπους:

  • Τα μέλη της οικογένειας καλό θα είναι να αποφύγουν να έρθουν αντιμέτωπα με τον ασθενή κατά τη διάρκεια του ξεσπάσματος, ενώ θα πρέπει να αποφεύγεται συγχρόνως οποιαδήποτε σωματική επαφή καθώς μπορεί να προκαλέσει σωματική βία απο την πλευρά του ασθενή.
  • Είναι ιδιαίτερα βοηθητικό για τον ασθενή να του δοθεί ο χώρος και ο χρόνος όπου θα μπορεί να εκδηλώσει τον θυμό του μόνος του.
  • Η οικογένεια αργότερα μπορεί να το αποσπάσει την προσοχή καλώντας τον/την να συμμετάσχει σε ευχάριστες δραστηριότητες.
  • Παρατηρώντας τα ξεσπάσματα θυμού του ατόμου που πάσχει από Αlzheimer μπορούν τα μέλη της οικογένειας ή αυτοί που έχουν αναλάβει την φροντίδα του να αντιληφθούν ποιοι είναι οι παράγοντες που οδηγούν τον ασθενή σε αυτήν τη συμπεριφορά και να τους μετριάσουν.

Στις περιπτώσεις όπου το άτομο αρχίζει να είναι έντονα καχύποπτο με τους γύρω του, αμφισβητώντας τους, τα άτομα που έχουν αναλάβει την φροντίδα καλό θα είναι να μην έρθουν σε μια ανοιχτή αντιπαράθεση για το τι είναι αληθινό και τι όχι. Σε περίπτωση που ο ασθενής κατηγορεί τους φροντιστές του, θα πρέπει αυτοί από την πλευρά τους να φροντίζουν να δίνουν απλές απαντήσεις και εξηγήσεις αποφεύγοντας να προσπαθούν να πείσουν τον ασθενή. Εάν οι υποψίες του ασθενή επικεντρώνονται σε ένα συγκεκριμένο αντικείμενο, τότε θα πρέπει ο φροντιστής να κρατάει ένα δεύτερο ίδιο αντικείμενο έτσι ώστε να το παρουσιάζει και να καθησυχάζει τον ασθενή όταν εκείνος το ζητάει.

Τέλος ένα ακόμη συνηθισμένο πρόβλημα που συναντούν οι οικογένειες και αυτοί που φροντίζουν άτομα που πάσχουν από Alzheimer είναι οι δυσκολίες στην διατροφή. Για να διευκολυνθούν τα μέλη της οικογένειας μπορούν:

  • Να ενισχύουν την καθημερινή σωματική άσκηση η οποία βοηθάει τον ασθενή να αισθάνεται πεινασμένος.
  • Να ελέξγουν την φαρμακευτική αγωγή σε συνεννόηση με τον γιατρό καθώς κάποια φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν την όρεξη και τις διατροφικές συνήθειες του ασθενή.
  •  Πολλές φορές η δυσκολία να ταΐσει αυτός που φροντίζει τον ασθενή είναι τόσο μεγάλη που θα πρέπει να τον διασκεδάζει κάνοντας τον να χαμογελάει και δίνοντας του μικρές μπουκιές. Κάποια στιγμή η κατάσταση του ασθενή μπορεί να επιδεινωθεί σε τέτοιο βαθμό με αποτέλεσμα ο φροντιστής να υπενθυμίζει στον ασθενή πότε πρέπει να μασάει και πότε να καταπίνει. Σε αυτές τις περιπτώσεις ενδείκνυνται τροφές που δεν αποτελούν κίνδυνο πνιγμού.

Η φροντίδα απαιτεί ψυχραιμία και υπομονή απέναντι στους ασθενείς για αυτό και οι φροντιστές και οι συγγενείς θα πρέπει να φροντίζουν τους εαυτούς τους. Τα συχνά διαλείμματα αλλά και η υποστήριξη της υπόλοιπης οικογένειας και των ανάλογων υπηρεσιών μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμα μέσα στην βελτίωση της διαβίωσης του ασθενή.