ΔΙΑΖΥΓΙΟ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙ
Το διαζύγιο αποτελεί μια κρίσιμη και στρεσσογόνα κατάσταση, καθώς αναπόφευκτα τα πρότυπα των σχέσεων μεταξύ των μελών της οικογένειας αλλάζουν και η σύστασή της παίρνει μια νέα μορφή. Αρχικά είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι γονείς ότι ένα διαζύγιο δεν είναι πάντα το ίδιο τραυματικό για τα παιδιά. Οι συνθήκες (π.χ. ενδοοικογενειακή βία, η σχέση του παιδιού με τον γονέα που θα φύγει από το σπίτι) και η προσωπικότητα του κάθε παιδιού το επηρεάζουν διαφορετικά απέναντι στην απόφαση των γονιών του να χωρίσουν. Παρακάτω θα παρουσιάσουμε κάποιους παράγοντες που θα πρέπει να λάβουν υπ’ όψιν τους οι γονείς προτού ανακοινώσουν στα παιδιά τους την απόφαση τους, αλλά και μετά το διαζύγιο.
Δεν υπάρχει κάποια συνταγή που θα διευκολύνει όλες τις οικογένειες σε αυτή την κρίσιμη περίοδο και ο κάθε γονέας είναι αυτός που γνωρίζει τι είναι καλύτερο για το παιδί του επιλέγοντας τον τρόπο που θα το προσεγγίσει.
Η ανακοίνωση του διαζυγίου είναι προτιμότερο να γίνει παρουσία και των δύο γονέων. Με αυτόν τον τρόπο θα δώσουν την ευκαιρία στο παιδί να εκφράσει κάθε απορία που έχει, αλλά και να «θρηνήσει». Η ίδια συζήτηση μπορεί να επαναληφθεί αρκετές φορές για αυτό και οι γονείς θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι και οπλισμένοι με υπομονή ξεκαθαρίζοντας από την αρχή ότι ανεξάρτητα από το διαζύγιο, θα είναι δίπλα στο παιδί και θα το αγαπούν το ίδιο.
Αν και κάθε παιδί βιώνει διαφορετικά τον χωρισμό, το κυρίαρχο συναίσθημα που νιώθει είναι αυτό της απώλειας. Πολλές φορές συνεχίζει να ελπίζει ότι οι γονείς του θα ζήσουν και πάλι μαζί. Τα παιδιά εκφράζουν τη θλίψη τους περισσότερο μέσω της συμπεριφοράς τους παρά λεκτικά. Τέτοιες συμπεριφορές συνήθως έχουν να κάνουν με τη σχολική τους επίδοση, τον ύπνο, ή και έντονες εκρήξεις θυμού χωρίς προφανή αιτία. Αν καταφέρουν όμως να μιλήσουν για όλα αυτά που τους απασχολούν, τα συμπτώματα αποκτούν νόημα και τελικά υποχωρούν.
Τα παιδιά πολλές φορές, γίνονται το μέσο διαμάχης ανάμεσα στο ζευγάρι. Οι γονείς λοιπόν θα χρειαστεί να είναι πολύ προσεκτικοί έτσι ώστε να μη μεταφέρουν στο παιδί τα πιθανόν αρνητικά συναισθήματα που μπορεί να αισθάνονται ο ένας για τον άλλον. Παρατηρείται ότι συχνά τα παιδιά αισθάνονται ότι πρέπει να υπερασπιστούν τον έναν από τους δύο γονείς και αυτό αποτελεί μια κατάσταση που προκαλεί ιδιαίτερο άγχος και αισθήματα ενοχής στο παιδί.
Το παιδί θα πρέπει να νιώσει ελεύθερο να επικοινωνεί και να βλέπει τον γονιό που δεν ζει πλέον μαζί του στο σπίτι. Ιδιαίτερα στην αρχή, η οποία αποτελεί μια δύσκολη και μεταβατική φάση, καλό είναι να πραγματοποιούνται συχνές συναντήσεις. Ένα σαφές πρόγραμμα με συγκεκριμένες μέρες και ώρες συνάντησης είναι μια βοηθητική λύση που υιοθετούν πολλοί γονείς αρκεί να το τηρούν έτσι ώστε να μην αισθάνεται μεγαλύτερη ανασφάλεια και απογοήτευση το παιδί. Ζητήματα που σχετίζονται με την πιθανή ασυνέπεια ενός γονέα στην τήρηση αυτού του προγράμματος ή με τα χρήματα και την καταβολή της «διατροφής» καλό είναι να μην μεταφέρονται στα παιδιά.
Η ενημέρωση της δασκάλας/ του δασκάλου στο σχολείο πολλές φορές κρίνεται απαραίτητη, καθώς αποτελεί ένα εξίσου σημαντικό πρόσωπο στην καθημερινή ζωή του παιδιού, το οποίο και μπορεί να στηρίξει και να παρατηρήσει σημάδια αλλαγής στη συμπεριφορά του, τα οποία δεν εμφανίζονται στο σπίτι. Η παρουσία και των δύο γονιών σε σχολικές γιορτές και εκδηλώσεις στις οποίες συμμετέχει το παιδί θα βοηθήσει τις σχέσεις και την επικοινωνία μεταξύ όλων των μελών.
Ενώ οι περισσότεροι γονείς φοβούνται να αποφασίσουν τον τρόπο με τον οποίο θα ανακοινώσουν την απόφαση τους στο παιδί, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι πολλές φορές η πιο δύσκολη περίοδος για το παιδί είναι πριν ληφθεί αυτή η απόφαση, καθώς συνήθως αποτελεί μια φάση όπου οι διαφωνίες και οι συγκρούσεις ανάμεσα στο ζευγάρι εντείνονται. Τα παιδιά από την πλευρά τους λαμβάνουν αυτά τα λεκτικά ή μη μηνύματα, ενώ την ίδια στιγμή κανείς δεν τα ενημερώνει για τι συμβαίνει ακριβώς στην οικογένεια. Έτσι λοιπόν θα είναι ιδιαίτερα βοηθητικό για όλους να μην παρατείνεται η αγωνία του παιδιού και να ανακοινώνεται η απόφαση όσο το δυνατόν πιο σύντομα από τη στιγμή που έχει ληφθεί. Όσο πιο σύντομα γίνει αυτό, τόσο πιο σύντομα θα επανέλθει η ηρεμία και η σταθερότητα στην οικογένεια.