Ένα εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει όταν η παροχή αίματος σε τμήμα του εγκεφάλου διακόπτεται. Ως αποτέλεσμα, το άτομο μπορεί να αποκτήσει μόνιμες βλάβες στο μέρος αυτό του εγκεφάλου. Μια διαταραχή στην επικοινωνία μπορεί να υπεισέλθει μετά από βλάβη σε σχεδόν οποιοδήποτε τμήμα του εγκεφάλου.
Η διαταραχή μπορεί να περιλαμβάνει δυσκολία:

κατανόησης του λόγου
ομιλίας
ανάγνωσης
γραφής
κατανόησης και χρήσης της γλώσσας του σώματος και των χειρονομιών
λογικού συλλογισμού
συγκέντρωσης
μνήμης
κοινωνικοποίησης
ακοής

Ανάρρωση
Η ανάρρωση μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο είναι συχνά αργή και είναι δύσκολο να προβλεφθεί το επίπεδο της αποκατάστασης που θα επιτευχθεί. Σε γενικές γραμμές, η φυσική διαδικασία ανάρρωσης του εγκεφάλου εμφανίζεται κυρίως κατά τους πρώτους έξι μήνες, ωστόσο μπορεί να διαρκέσει έως και πέραν των δύο ετών. Η ανάρρωση μπορεί να υποβοηθηθεί σε μεγάλο βαθμό, αν ξεκινήσει άμεσα μετά από το επεισόδιο θεραπεία αποκατάστασης με έναν λογοθεραπευτή.
Ο ρόλος του λογοθεραπευτή μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο
Οι δυσκολίες επικοινωνίας και κατάποσης μπορεί να επηρεάσουν τις ικανότητες και την αυτοπεποίθηση ενός ατόμου κατά την κοινωνικοποίηση και τη συμμετοχή του στις καθημερινές δραστηριότητες. Ένας λογοθεραπευτής μπορεί να παρέχει εξειδικευμένη θεραπεία και συμβουλές σχετικά με τις καλύτερες μεθόδους υποβοήθησης ενός ατόμου με δυσχέρεια επικοινωνίας/κατάποσης. Οι λογοθεραπευτές είναι ειδικοί στη θεραπεία ενηλίκων και παιδιών με προβλήματα επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων προβλημάτων κατάποσης. Ο λογοθεραπευτής θα προσαρμόσει ένα πρόγραμμα θεραπείας ώστε να ταιριάζει στις εξατομικευμένες ανάγκες κάθε ασθενούς.
Ένα θεραπευτικό πρόγραμμα στοχεύει στην:
προώθηση της αποκατάστασης των δεξιοτήτων επικοινωνίας/κατάποσης, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει την εισαγωγή εναλλακτικών μεθόδων επικοινωνίας/κατάποσης
παροχή υποστήριξης και πληροφοριών για τους πελάτες και τις οικογένειές τους
Τι είδους δυσκολίες θα μπορούσαν να εμφανιστούν;
ΔΥΣΦΑΣΙΑ
Είναι μια διαταραχή της γλώσσας που προκαλείται από βλάβη στα γλωσσικά κέντρα του εγκεφάλου, τα οποία συνήθως βρίσκονται στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου. Η δυσφασία μπορεί να οδηγήσει σε δυσχέρεια:

Κατανόησης, όταν κάποιος δεν είναι σε θέση να αναγνωρίζει ήχους
χάνει το νόημα των λέξεων
δεν μπορεί να θυμηθεί πληροφορίες
δεν μπορεί να καταλάβει τη δομή της πρότασης
Ομιλίας, όταν κάποιος
αναγνωρίζει τι είναι κάτι, αλλά δεν μπορεί να προφέρει το όνομά του
υποκαθιστά λέξεις ή ήχους με άλλους, ενώ μιλάει
μπορεί να πει τις βασικές λέξεις, αλλά δεν μπορεί να τις συνδέσει σε μια γραμματική πρόταση
κολλάει σε μια λέξη/ήχο
έχει πρόβλημα στο να εξηγεί οτιδήποτε με ευκρίνεια
Ανάγνωσης, όταν κάποιος έχει πρόβλημα στην αναγνώριση και κατανόηση γραμμάτων ή λέξεων
έχει πρόβλημα ανάμνησης και αντίληψης μεγάλων προτάσεων
έχει δυσκολία ανάκλησης στη μνήμη λεπτομερειών από μακροσκελείς ιστορίες

Γραφής, όταν κάποιος έχει πρόβλημα στον σχηματισμό γραμμάτων σε λέξεις και, κατά συνέπεια, στον σχηματισμό φράσεων
έχει πρόβλημα στην οργάνωση ιδεών σε λογικές ιστορίες

ΔΥΣΠΡΑΞΙΑ

είναι μια διαταραχή στην ομιλία, η οποία προκαλείται από βλάβη στα κέντρα ελέγχου ομιλίας του εγκεφάλου που χρησιμοποιούνται για τον σχεδιασμό και τη οργάνωση ήχων και λέξεων σε ομιλία. Η δυσπραξία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα:

τη δυσκολία εύρεσης της σωστής θέσης του στόματος για την παραγωγή/συντονισμό ήχων
τη δυσκολία ομαλής μετάβασης μεταξύ ήχων και λέξεων

 

ΔΥΣΑΡΘΡΙΑ
είναι μια διαταραχή στην ομιλία ή τη φωνή που προκύπτει από μυϊκή αδυναμία, παράλυση ή κακό συντονισμό της αναπνοής και των μυών της ομιλίας.

Η δυσαρθρία μπορεί να οδηγήσει σε:

μεταβολή της έντασης ομιλίας
αλλαγή της ποιότητας φωνής, όπως η τραχεία φωνή
ρινικό ήχο ομιλίας
συγκεχυμένη ομιλία
ομιλία που ακούγεται στην ίδια ένταση ή στην ίδια χροιά

ΔΥΣΦΑΓΙΑ
είναι μια διαταραχή κατάποσης φαγητού, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε:

δυσκολία στην μάσηση ή τη διατήρηση τροφίμων και υγρών τροφίμων στο στόμα
δυσκολία στην κατάποση τροφίμων ή ποτών, που οδηγεί σε βήχα, πνιγμό, ή κατάποση τροφίμων/ποτών με λανθασμένο τρόπο
ΝΟΗΤΙΚΕΣ (σκέψη) δυσκολίες είναι οι δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν μετά από εγκεφαλική βλάβη, όπως οι εξής:
κακή συγκέντρωση
διαταραχή της μνήμης
μειωμένη ικανότητα κατανόησης ευφυούς γλώσσας, όπως τα αστεία και ο σαρκασμός
μειωμένη ικανότητα λογικής οργάνωσης και επίλυσης προβλημάτων
τάση για εύκολη κόπωση

Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι οικογένειες και οι φίλοι
Τα προβλήματα επικοινωνίας μετά τον τραυματισμό του εγκεφάλου ποικίλουν σε μεγάλο βαθμό και γι’ αυτό το λόγο είναι απαραίτητη η αναζήτηση εξειδικευμένων συμβουλών από έναν λογοθεραπευτή.

Στο σημείο αυτό παρέχονται μερικές γενικές συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν άτομα με δυσχέρεια επικοινωνίας:

μιλήστε με σύντομες και σαφείς προτάσεις, χρησιμοποιώντας χειρονομίες, αν το άτομο έχει δυσκολία κατανόησης
παρέχετε σε ένα άτομο περισσότερο χρόνο για να μιλήσει και αποφύγετε να το αναγκάσετε να βιαστεί ή να προσπαθήσετε να ολοκληρώσετε εσείς την πρότασή του
προσέξτε το μήνυμα που προσπαθεί να μεταδώσει το πρόσωπό του, όχι μόνο τα λόγια του προσπαθήστε να διαπιστώσετε αν το άτομο σας έχει κατανοήσει
ενθαρρύνετε το άτομο να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο ανεξάρτητο, ωστόσο να είστε διαθέσιμοι να το βοηθήσετε, αν σας το ζητήσει ή το απαιτήσει
ενθαρρύνετε το άτομο να επικοινωνήσει, έστω και αν αυτό απαιτεί πολύ χρόνο
αγνοήστε τον υπερβολικό ή ακατάλληλο τρόπο ομιλίας
να είστε ευαίσθητοι στην αίσθηση σύγχυσης και/ή απογοήτευσης ενός ατόμου